Na ulicama Brazila više od milion ljudi: ima snage za otpor Bolsonarovim reformama

Prije samo nekoliko godina teško je bilo i zamisliti da bi na vlast u Brazilu mogla doći krajnja desnica. Desnicu su ojačali propusti ljevice, od kojih su svima na očima ponajviše bili korupcijski skandali. Ali korijeni poraza sežu mnogo dublje – do nespremnosti ljevice na radikalne ekonomske promjene i žešći udar na elite. Sad kad se vlasti okomljavaju na tekovine države blagostanja koje su mnogim siromašnim Brazilcima po prvi put omogućile visoko obrazovanje, zdravstvenu zaštitu i, generalno, brigu društva o onima kojima je to potrebno, ljevica se vraća svom ishodištu – masovnim mobilizacijama. Mobilizacije su reakcija na budžetske rezove sredstava za obrazovanje, tj. politiku vlasti za koje je obrazovanje roba kao bilo koja druga i mora se prilagođavati tržištu, ali polako se šire i na druge oblasti koje su se našle na udaru desnice, npr. penzioni sistem. Odgovor vlasti, kao i ovdje, na našim prostorima, sastoji se od optužbi i diskreditovanja demonstranata, te represivnog djelovanja. (@RiD)

 

Piše: redakcija Esquerda Diário

Odabrala i sa španskog prevela: M. Evtov

[Brazilski predsjednik, ekstremni desničar] Bolsonaro dosad je računao na pasivnost sindikalnih centara koji su umrtvljeno svjedočili uzastopnim krizama vlade i obmanjivali stanovništvo da vlada, uprkos krizama, može kontrolisati reformu penzionog fonda.

S obzirom na tu pasivnost, Bolsonaro je pogrešno protumačio korelaciju snaga u društvu i povjerovao da bez većih posljedica može univerzitetima i federalnim institutima smanjiti budžet za 30%, što bi zapravo onemogućilo funkcionisanje tih institucija.

Kroz svoju zamršenu percepciju stvarnosti, predsjednik i njegovi saveznici nisu razumjeli (usprkos rekordnom otporu koji vlada uspijeva izazvati od samog početka) da je jedina garancija pasivnosti stanovništva – politika sindikalnih birokratija. Bolsonaro je ovako brutalnim napadom na obrazovanje izazvao širok otpor stanovništva – nisu se mobilizirali samo studenti i nastavnici: stotine hiljada ljudi je izlaskom na ulice izrazilo neodobravanje takvog napada.

Reprezentativnost protesta očituje se u raznovrsnosti institucija koje su prestale s radom: javne škole, univerziteti i svi sektori u vezi s obrazovanjem […]

I Bolsonaro i ministar prosvjete Wientraub nastavljaju s agresivnim i tvrdolinijskim reakcijama. Bolsonaro svojom nesmislenom porukom, koju je uputio iz SAD-a, relativizira ogromni pokret koji u zemlji i dalje raste, te dokazuje da je njim itekako pogođen. Očito paralizovan pred tako masivnom mobilizacijom, Bolsonaro je napao pokret izjavljujući: „Većina njih je militantna, nemaju ništa u glavama […] To su korisni idioti, imbecili koje manjina fanatika koristi kao manevarsku masu.“

Ministar Weintraub opravdava neopravdivo insistirajući na kontrastu visokog i osnovnog obrazovanja, izlažući Bolsonarov projekat strukovnog obrazovanja koje obrazovanje potpuno podređuje tržištu rada; prema njemu, strukovno obrazovanje „stvara bogatstvo“ – za razliku od univerziteta. Weintraub, osim toga, insistira na ucjeni, tvrdeći da rezovi u obrazovanju neće biti potrebni ukoliko bude odobrena reforma penzionog fonda.
 

Borba je jedinstvena: protiv rezova i reforme penzionog fonda
 

Ofanziva vlade ne znači da vlada ima snage, ali pokazuje da joj je jača strana to što rezove u obrazovanju odvaja od borbe protiv reforme penzijskog fonda. Zato vlada i jest „udvostručila ulog“ i zato i biva tako agresivna u izjavama o stotinama hiljada demonstranata.

Zvanična štampa se debelo trudi da pitanje penzijske reforme skrije pod tepih, pa raspravlja isključivo o rezovima u obrazovanju. To je dio kampanje koja Bolsonaru omogućava da se fokusira na neoliberalni napad na naše penzije.

Upravo bi zato neposredni cilj političkog organizovanja trebao biti ujedinjenje borbe protiv rezova u obrazovanju i borbe protiv reforme penzionog fonda. Bolsonarovoj vladi se nije moguće suprotstaviti ukoliko se ova dva zahtjeva razdvoje. Narativ vlade je narativ ucjene: opoziv rezova uslovljen je odobrenjem reforme.

[…]

Ovo je najbolji način da se pokret postavi na demokratske osnove, pa čak i napreduje u ispitivanju stupova sistema visokog obrazovanja: zašto u ovakvom trenutku ne zatražiti i nacionalizaciju svih privatnih univerziteta – koji profitiraju od rezova u javnom obrazovanju? I zašto ne zatražiti kraj ograničenja prijema na univerzitet? I potpuno besplatno školovanje u javnim visokoškolskim ustanovama?

Organizacija s delegatima izabranim na svakom univerzitetu mogla bi demokratski odlučiti o sljedećim koracima pokreta koji je 15. maja u borbi protiv Bolsonara ostvario prvi svedržavni štrajk i mobilizacije širom zemlje.

IZVOR: Esquerda Diário

Objavljeno: 16/05/2019.

Objavljeno na RIJEČ i DJELO: 

22/06/2019